Autor tekstu Peter Sinfield roztacza dystopijną wizję szalonego świata, który pogrąża się w otchłani zamętu i zmierza ku zagładzie. Pod tym względem „21 Century Schizoid Man” jest bardzo bliskie pochodzącemu z tej samej płyty „Epitaph”.
Kompozycja bywa odbierana jako protest przeciwko toczonej wówczas wojnie w Wietnamie – chociaż jako całość posiada raczej znacznie szersze znacznie. Faktem jest jednak, że słowa „stos pogrzebowy polityków / niewinni pogwałceni przez napalm” bezpośrednio nawiązują do działań amerykańskich wojsk w Azji. Co więcej, przed wykonaniem utworu na żywo w grudniu 1969 roku Robert Fripp powiedział, że dedykuje go dla Spiro Agnewa – wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych, który atakował przeciwników wojny w Wietnamie, oskarżając ich o brak wiary w tradycyjne wartości.
Zespół utożsamiał „schizofrenicznego człowieka dwudziestego pierwszego stulecia” z postacią przedstawioną na okładce płyty „In the Court of the Crimson King”, mimo że jej autor Barry Godber nie miał wcześniej możliwości wysłuchać utworu. Zdaniem Grega Lake’a, cała sytuacja była niezwykłym zbiegiem okoliczności.
